een dwarse, dwarse bladveer

Electronische ontsteking
CD's met documentatie voor: Fulvia Flavia Flaminia
Henk Broekhuijsen

een dwarse, dwarse bladveer

Unread post by Henk Broekhuijsen »

Het was weer eens slecht weer dus maar weer de garage in.
Ik heb net alle bladveren los en ga zeer binnenkort even contact zoeken met ome Leen, om ze weer in conditie te brengen, daarna kan ik alles weer netjes opbouwen en onder mijn karretje zetten,(dit is mijn ruilset) dan kan ik er denk ik weer 30 jaar tegen!!.............. gewoon even omruilen.
Gewoon is niet het woord, want het was een hele klus om de voorste veer van
het subframe los te krijgen , wat een spanning staat erop, eronder vandaan dat ging nog wel, maar ik voorzie toch wel een krachttoer om de voorste dwarse bladveer, leuke woordspeling, er weer onder te krijgen, 30 jaar geleden had ik in Nieuw Zeeland een vriend die zich altijd de volgende term liet ontglippen “If in doubt give it a clout”, vrij vertaald “in geval van twijfel geef er maar een flinke klap op”.
Dit werkte niet altijd, er brak dus wel eens wat af, b.v. zag hij kans een 13mm spiraalboor in een kolom boormachine te breken.
Dus kwam het volgende gezegde ook vaak over zijn lippen, “Doesn’t matter buy a new one”, “maakt niet uit gewoon een nieuwe kopen”.
Zijn gereedschap bestond hoofdzakelijk uit een voorhamer en een grote oude schroevendraaier.
Ik heb mijn spulletjes wel aardig op orde, maar voorzie toch wel enige gewelddadige handelingen om deze veer weer op zijn plaats te krijgen.
Heeft iemand ervaring, of slimmigheidje met bovenstaande en wil je deze, mission almost impossible, met ons delen??
mvgr. Henk, Bantega
Huib Geurink

Re: een dwarse, dwarse bladveer

Unread post by Huib Geurink »

Hoi Henk

Complimenten. Is inderdaad een *&% klus om ze er af te krijgen. D'r op is erger.

Het is nu ook het goede moment om eens naar de stabilisatorstangrubbers te kijken. Speling op de D rubbers kun je verhelpen door een plaatje blik (inspuiten met Tectyl) of een stuk rubber er om heen te buigen en dan het beugeltje weer terug.

Ook al is er geen speling op de rubbers van de stab. stang achter, dan verdient het toch aanbeveling om de bouten waarmee die aan de veerschotel zit er uit te halen, schoon te maken en met vet of koperpasta weer terug te zetten. Die pasbouten kunnen verdraaid vast zitten. Door deze actie voorkom je dat je later de boel weer moet slopen alleen om die bouten los te maken.

Die stabilisator stangen zijn belangrijk. Niet alleen tegen het overhellen in de bochten maar ook om het onderstuurkarakter te optimaliseren voor snel en veilig bochtenwerk. De Fulvia is nu eenmaal een onderstuurde auto met die motor die voor de vooras ligt en de voorwielaandrijving. Door slimme dimensionering van veren, schokbrekers en stabilisatorstangen, hebben onze vrienden bij Lancia toen bereikt dat je met het gas subtiel het gewicht van de auto kunt verplaatsen (en met de rem minder subtiel) en zo het stuurkarakter in je voordeel kunt gebruiken. Zou mooi zijn als dat straks allemaal weer goed werkte.

Ook de veerbalk voor maar meteen inspuiten met Tectyl. Achter de alu bevestigingen voor de veren er af. Er zitten gaten om te Tectyleren achter. Met flink Tectyl weer terug zetten. Ook zo de beugels van de schokdempers.

Voor de achterveren kun je simpel gereedschap zelf maken. Een flink stuk M20 draadeind met moer en pijp is voldoende om de achterveer uit elkaar te drukken.

Voor is listiger en bovendien stik gevaarlijk. Ik neem aan dat de de bovenste draagarmen er af hebt. Trouwens een goed moment om de bovenste fusee kogels te testen en eventueel te vervangen. Als je er aan trekt mag er maar een fractie speling op zitten. Meer dan 1 mm is te veel. Meestal zit er zo'n 10mm op.

Je moet de kop van de torenbout in het daarvoor bestemd gat in de veerbalk mikken. Als je met z'n tweeen bent gaat het simpel. Als ie er in zit dan blokken hout onder de uiteinden.
Ben je alleen dan kun je het met twee garagekrikken proberen of anders 4 veel te lange M8 bouten pakken. Veer op de versnellingsbak leggen, bakje er onder en met die vier te lange bouten zaakje naar boven trekken. Dan de vier bouten een voor een vervangen door de goede bouten. De moeren van die vier stropbouten nog net niet vast zetten. Je moet het bakje nog iets kunnen bewegen. Dan de vier boutjes aan de zijkant van de balk er in en bijna vast zetten.

Nu de veer aan de uiteinden om hoog drukken. Dat gaat het beste door hydraulische krikjes of desnoods gewone krikken tussen het subframe en de veer te plaatsen. Zou je vanaf de grond krikken dan gaat de hele auto om hoog. Dat zou je kunnen voorkomen door de auto vol te zetten met buurvrouwen en op de binnenschermen cilinderblokken te stapelen. Eventueel zou je 'm met een ketting aan een ring in de vloer kunnen leggen. Dat moet wel zeer solide zijn. Als er iets los schiet gaat het niet goed. Je zou eventueel een houten balk tussen subframe en veer kunnen plaatsen als je de veer aan het einde vanaf de grond hebt opgekrikt. Best veilig en de buurvrouwen kunnen dan weer naar huis.

Het handigst zijn die hydraulische krikjes met afstandbediening die in de uitdeuksets zitten en die tussen het subframe en de veer plaatsen..

Bij potkrikjes zitten meestal de aandrijfassen in de weg. Dan moet je iets fabrieken met blokken hout of een flink dikke stalen U om de subframe balk naast de aandrijfas. Desnoods de aandrijfassen even weghalen maar dat is niet simpel als je daarvoor het gereedschap niet hebt.

Aan de bovenkant moet je de krikjes zo plaatsen dat je de lange bout en de bussen terug kunt zetten en de rubber buffer nog kunt monteren. Eventueel kun je die rubber buffer (met Tectyl ertussen) eerst monteren, dan kan de krik die kant op in ieder geval niet wegschieten.

Als de veer vrijwel horizontaal staat, dan kun je de draagarmen weer monteren. Aan beide kanten hoort een dikke stalen ring tussen de draagarm en de bus in het alu gietstuk. In het midden is er bij de demontage van de draagarm een bus uitgevallen. Die moet je er ook weer tussen wringen. Dit is hachelijk. Als de krik dan wegschiet ben je een of meer handen kwijt.

Als die draagarm weer zit dan de vier lange en vier korte bouten in het midden van de veerbalk goed vast zetten. De veer is dan nog steeds vrijwel horizontaal.

Dan de schokbreker weer vast zetten cq vervangen. Onder enkel de bout er door en moer er op. Nog niet vast draaien.

Dan de veer laten zakken. Die zakt nu tot de schokbreker op z'n uiterste stand komt. De afstand tussen de onderste draagarm en de rubber stop buffer meten. Dan de boel weer oprikken tot die afstand de helft is en de onderste bout van de schokbreker vast zetten. Normaal zitten de draagarmen van S1 Fulvia's met bussen aan het subframe. Bij S2/3 is dat in de regel met silentblocs. Het kan ook zijn dat jouw S1 is omgebouwd van bussen naar silentblocs. Als het met bussen zit kun je de bouten in iedere stand vast zetten. Zit de zaak met silentblocs dan moet je de bouten ook weer vast zetten met de boel in de middenstand.

De achterveren zitten bij alle types met silentblocs tenzij het onderstel getuned is voor zeer snel bochtenwerk. Dan kunnen er harde bussen in zitten ipv die rubber zooi. Ik neem aan dat het met silentblocs zit. Als de veren er weer op zitten, de schokbrekers monteren maar de moeren nog niet vast zetten. Dan de as geheel laten zakken (dus bokjes onder de dorpels) totdat ie tegen wordt gehouden door de uiterste stand van de schokdempers. Afstand tot stootrubber meten. Dan de as zo manoevreren dat ie op de halve afstand uit komt. Dat kun je doen door de bokjes nu onder de as te plaatsen en de kofferbak vol te laden met motorblokken en buurvrouwen. Je kunt ook een list toepassen en de bokjes aan de voorkant onder de voorste balk van het subframe plaatsen. De hele voorkant van de auto is nu gewicht ipv contra gewicht. Bij mij komt dat meestal meteen goed uit. Let op dat de schommels naar achteren scharnieren en niet naar boven bij het indrukken van de achterveren.

Dan de silentblocs vastzetten (voorkant veren, onderkant schommel, bovenkant schommel, schokdemper onder, schokdemper boven, stabilisatorstang aan schotel, eventueel Panhard stang als die los geweest is).

Het is zeer gevaarlijk werken aan de veren. Zet de auto op solide bokken. Gebruik deugdelijke krikken (geen goedkoop Gamma of Kijkshop spul). Ga altijd zo zitten of staan dat je snel weg kunt duiken. Houd je handen niet op plaatsen waar ze er af gehakt worden als er iets los schiet.

Als je de opstelling bij het opspannen van de voor veer niet vertrouwt ga dan koffie drinken of beter nog een nachtje slapen. Als ie daarna nog goed staat, kun je verder. Hydraulische krikken zijn dan vermoedelijk wel gezakt. Vertrouw het nooit 100%.

Haastige spoed is zelden goed
Henk Broekhuijsen

Re: een dwarse, dwarse bladveer

Unread post by Henk Broekhuijsen »

Geweldig verhaal Huib, ik ben bang dat al onze forum vrienden die dit lezen zich wel een keer bedenken voor ze aan deze klus beginnen, want niemand wil zijn handen kwijt en zeker geen buurvrouwen in hun auto, nu blijft men maar doorrijden met een doorgezakte auto, vrees ik.
Maar ik moet wel, nadat ik een stukje in jouw auto had gereden wist ik het.
Dit is waar ik voor mijn auto een goede wegligging moet weghalen, veren, dempers en wielen/banden.
Voor de duidelijkheid, voor mij was deze klus van demonteren makkelijker, omdat ik een extra subframe met alles erop en aan had staan en dus op de werkvloer om alles heen kan lopen, dit maakt het wel een stuk simpeler dan werken onder een Fulvia.
Wat betreft de stabilisatorstangen merk ik dat deze meestal ingesleten zijn, in het verleden omwikkelde ik deze met PTFE tape, zoals gebruikt in de loodgieterij.
Ik zou graag nieuwe willen monteren maar deze zijn waarschijnlijk niet meer nieuw verkrijgbaar en moeten we wel inventief zijn, mvgr. Henk
Huib Geurink

stabilisatorstangen

Unread post by Huib Geurink »

Ik heb allebei m'n handen nog, Henk. En er toch wel een aantalletje gedaan voor deze en gene en mezelf. Kreeg wel van de week bijna een auto over me heen bij het opspannen van de voorveer. Liep gelukkig goed af.

Ik heb gelukkig een leuk stel buurvrouwen. Zijn wel allemaal aan de slanke kant. Ik zou er dus een stuk of zes in de auto moeten stapelen. Je hebt het kennelijk niet zo getroffen. Misschien is er een bij die tuiniert, dan kun je wat van de zakken aarde van 25 kg lenen.

De PTFE tape is een goed plan. Blijft dat goed zitten?

Bij www.viodveren.nl kunnen ze die stabilisatorstangen wel maken. Zal ca 300 euro per stang kosten alstublieft dank u wel zeer beleefd.

Als je aan het materiaal op staaf kunt komen, kan Ome Leen ze ongetwijfeld ook maken. Zijn oven om te harden is in ieder geval groot genoeg.

Door opmerking realiseer ik me dat we weer een nieuw stiefkindje hebben gevonden. De stabiisatorstangen dus. Als de bladveren een beetje vermoeid zijn, zullen de stabilisator stangen dat ook zijn.

Bij deze:

Dingende Oproep

Weet iemand waar we stabilisatorstangen kunnen laten maken (voor Fulvia prijzen, geen Aurelia rpijzen)?

Danwel waar we het materiaal op staaf kunnen kopen????
Lucas

Re: een dwarse, dwarse bladveer

Unread post by Lucas »

Inhakend op een klein stukje van dit verhaal: Bij het vervangen van beide fuseekogels, is mij opgevallen dat de bovenste inderdaad 1 mm speling hebben en de onderste niet. Allebei zijn ze nieuw en van hetzelfde merk. Waarom is dat zo?

Lucas
Huib Geurink

Speling op fusee kogels

Unread post by Huib Geurink »

Op de bovenste kogel rust het gewicht van de auto. Dat drukt de kom altijd op de kogel. Ook al zou het wiel helemaal naar beneden veren dan wordt de uitslag begrenst door de uiterste stand van de schokbreker. Er is dan nog steeds voldoende veerspanning om de kogel en kom op elkaar te drukken. Het is dus niet nodig om in de bovenste fusee kogel een veer in te bouwen. Je maakt gebruik van het gewicht van de auto cq de dwarse bladveer.

Het huisje van de kogel is ook een halve bol van staal. Zelfs al zou de kunststof kom geheel versleten zijn dan komt de kogel op het staal en valt de auto er nog niet af. Ook het kamertje in de draagarm is een halve bol.

Het is al weer even geleden dat ik zo'n ding heb opengezaagd, maar ik meen me te herinneren dat er ook alleen aan de bovenkant een kom zit.

Zit er echt veel speling op dan is de kom versleten en kan de kogel toch iets verschuiven als je met die dik 1000 kilo en een gangetje van 100 door de bocht gaat of als je met hoge snelheid plots op de rem gaat staan. Je kunt dan onverwachte stuurreacties krijgen.

De onderste kogel is een ander verhaal. De onderste draagarm hangt een beetje aan de fusee. De draagarm hoeft enkel het wiel recht op te houden. Het gewicht van de draagarm en de gasdruk van de schokbreker (als je hoge druk gasschokbrekers hebt) is niet voldoende om de kogel altijd in de bovenste kom te houden. Bovendien, als het wiel helemaal uitveert tot de uiterste stand van de schokbreker krijgt de onderste kom ineens de veerspanning voor z'n kiezen.

Ik heb zo'n onderste nooit opengezaagd, maar ik vermoed dat er net als bij stuurkogels, onder en boven een plastic kom in zit en een spiraal veer.

De krachten tijdens het rijden zullen bij de onderste fusee kogels hoofdzakelijk zijdelings zijn.
Henk Broekhuijsen

Re: stabilisatorstangen

Unread post by Henk Broekhuijsen »

Dan heb ik het toch wel goed gezien, ik heb al 15 jaar Fulviaatjes en heb nog nooit iemand gezien die voor de stabilisatorstangen een passende oplossing had, alle stangen hebben de nodige slijtplekken, goed initiatief Huib
Huib Geurink

Re: stabilisatorstangen

Unread post by Huib Geurink »

Maar wie zorgt er voor verenstaal, 16 mm rond, op staaf?
Hein Reedijk

Re: een dwarse, dwarse bladveer

Unread post by Hein Reedijk »

Ook ik heb recentelijk voor het eerste de bladveren verwijderd, laten harden (door ome Leen) en weer gemonteerd. Als je inderdaad maar logisch en met geduld te werk gaat is het heel goed te doen, zelfs zonder buurvrouwen.
Ik gebruik zelf geen potkrikken, ben altijd bang dat die weg schieten. Ik maak gebruik van een grote garagekrik die breed op de vloer rust, en dan een stevig blok hout om de veer te laten zakken.
Om de veer omhoog te drukken plaats ik de garagekrik eerst onder de onderste draagarm (na de smeernippel verwijderd te hebben), krik het zaakje omhoog en plaats dan een blok hout op het alu deel van het subframe en boven tegen de veer aan. Dan krik laten zakken en bovenste fusee losmaken.
Ik ben niet eens technicus van beroep, maar slechts een eenvoudig medicus.
Huib Geurink

toch oppassen geblazen!!

Unread post by Huib Geurink »

Goede methode Hein,

Echter toch oppassen, zeker met het omhoog duwen van de kale veer als je hem er net onder gehangen hebt.

Principieel is de veer een stuk sterker dan het gewicht van de auto anders heeft het geen zin om een auto op veren te zetten.

De cijfers voor de Fulvia coupe heb ik in m'n hoofd zitten vandaar even een rekenvoorbeeld voor het koepeke.

Om de voorveer geheel in te drukken heb je ca 850 kilo nodig. Zie het boek met technische gegevens. Als je aan een kant tegelijk duwt moet je dus met 425 kilo drukken.

Gemiddeld weegt een koepeke zeg 950kg. 60% op de voorwielen, dus 30% ofwel 285kg per voorwiel als je achter de bokjes onder de achteras hebt.

Je komt dus 140 kilo ofwel 2 buurvrouwen te kort als je de auto niet omhoog wilt duwen zodat die los komt van tenminste 1 en waarschijnlijk wel 2 bokjes. Zodra de auto los komt van de bokjes wordt het een beetje gammel.
Post Reply

Return to “NL85 Fulvia, Flavia, Flaminia, Stratos”