banden

[Huib Geurink]

Alle 1ste serie Fulvia coupe's (behalve de Fanalone) hebben banden met een afrol omtrek van 1800mm ofwel een bandenmaat van 145x14 (of eventueel 165x13 op de 13" Cromodora of Campagnolo velgen).

De 165x14 banden hebben een afrol omtrek van 1895mm. Dat is 5,3% meer dan de afrol omtrek van de 145x14. Je levert dus 5,3% in aan koppel aan de wielen. Dwz 5,3% minder trekkracht, terwijl je (zeker voor het rally rijden) juist wat meer trekkracht zou willen in de hoogste versnelling. Op het eerste gezicht zou je topsnelheid 5,3% hoger worden maar in de praktijk wordt die minder omdat de Fulvia toch al moeite heeft om z'n max toerental te halen in de hoogste versnelling. Dat wordt alleen maar moeilijker. Immers, bij een 5% hogere topsnelheid is de luchtweerstand 10% hoger. Je hebt dus meer koppel aan de wielen nodig terwijl je juist minder hebt.

Je komt met 165x14 banden wel weer goed uit als je een 11/43 kroonwiel pignon monteert van de 2e serie coupe. Je moet dan ook een gever voor de km teller van een 2e serie monteren om weer 1 omwenteling per meter te krijgen op de kabel voor de snelheids / afstands meter. De snelheids / afstand meter is in feite een omwentelingen teller die gecalibreerd is voor een bepaalde afrol omtrek van de band.

Bij de ouderwetse banden zoals de 165x14 en 145x14 is de hoogte van de wang 80% van de breedte van het loopvlak. De straal van een wiel met band kun je dus bereken door bij de helft van de velgdiameter op te tellen de 80% van de breedte van het loopvlak. De velgdiameters worden meestal in inches gegeven. Die kun je omrekenen naar millimeters door met 25,4 te vermenigvuldigen. Een 14" velg heeft als straal 7inch. Dat is 178mm.

80% van bijvoorbeeld 145 is 116. De totale straal van velg plus band is r=178 + 116 = 294mm.

De omtrek is 2*pi*r. Pi is 3,14. De omtrek van de 145x14 band is dan 2*3,14*294=1846mm. In de praktijk wordt de band wat ingedrukt door het gewicht van de auto. Dus die 1846mm klopt vrij aardig met de nominale waarde van 1800.

Ik heb drie coupe's. Een S3 met 165x14. Een S1 met 145x14 en een S1 met 165x13. De S1 met 145x14 stuurt het beste, heeft de beste wegligging op zowel droog en nat als ijs en sneeuw, stuurt het scherpst, is het meest comfortabel en verbruikt het minste.

165/70x14 heeft ook een afrol omtrek van 1800. De /70 betekent dat de hoogte van de wang hier geen 80% van de breedte van het loopvlak is maar 70%. 70% van 165 is gelijk aan 80% van 145.

De banden met een wanghoogte / breedte verhouding van minder dan 80% verschenen pas rond 1970. Bij Lancia waren het de Beta's die het eerst op zulke banden werden geleverd. De Beta's hebben schroefveren ipv bladveren en een tandheugelstuurhuis ipv een worm en roller stuurhuis.

Ik heb vandaag nog gereden met een S1 coupe op (nieuwe) 165/70x14 banden. Ik vond 'm slecht sturen. De auto was op de banden na perfect in orde. Nieuw stuurhuis, nieuwe stuur en fusee kogels, nieuwe veren, nieuwe (hoge druk) schokbrekers etc. Enkel de verkeerde banden.

Het onderstel en de stuurinrichting van de Fulvia is hetzelfde als van de Flavia. Die kwam in 1960 op de markt. In die tijd waren er enkel 80 serie banden met een wat bol loopvlak. De bladveren hebben die extra luchtvering van de hogere wang van de 80 serie nodig. De stuurinrichting heeft het wat bolle loopvlak nodig.

De 70 en lagere serie banden hebben een veel platter loopvlak dan ouderwetse 80 serie banden. Bij hobbels en tramrails e.d. hebben ze veel meer de neiging om te springen met een Fulvia onderstel en kun je van het ene moment op het andere de controle over de auto verliezen.

Ik heb in 1969 uitgebreid de Fanalone staan bekijken waarmee Carlo Facetti kampioen op Zandvoort was geworden. Die reed op stik brede banden met een lage hoogte / breedte verhouding. Echter, reken maar dat aan het onderstel meer was veranderd dan enkel de banden en bovendien heeft het circuit van Zandvoort geen hobbels behalve die ene net voor het rechte stuk. Als je die eenmaal weet te zitten houd je er rekening mee.

Ik heb een spreadsheet ge-upload waarin alle Fulvia modellen staan met bandenafmetingen en overbrengverhoudingen. Door hier met de rechter muisknop te klikken kun je het downloaden.

[Arno Elert]

Het Koepeke wat Huib slecht vind sturen is mijn Koepeke. Ik heb daar dus banden onder zitten met de juiste omtrek 165/70/R14, (Rijd Prima naar mijn inziens). Ikzelf ben van mening dat de 1’ste serie Fulvia Koepeke op de 145 Banden er niet uitziet “Mijn Mountain Bike heeft zelfs bredere banden”. Daarnaast gebruik ik mijn Fulvia relatief veel voor op de snelweg en vind het rechtdoor sporen dan ook wel een vorm van erg prettig, daarnaast heeft bijna iedere Fulvia een stuur met een omvang van vrachtwagen waardoor het sturen nog steeds licht genoeg gaat wanneer je in de stad of in de “buiten-omgeving” rijd.

Mijn advies is, rij gewoon de bandemaat die je op je auto'tje wilt hebben maar zorg er wel voor dat de je de juiste omtrek behoud, en plaats de banden met velgen met de meeste onbelans achter (binnen de marges) Alle wielen met banden balanceren, daarna de voorwielen spinnen (dat wil zeggen na-balanceren op de vooras van de auto) en dan de auto vierkant uitlijnen, is het standaard recept !!!

[Henri Finkers]

Bob,

Leuk om te horen. Ik weet niet zo direct mijn start nummer, maar je herkent me aan onze blauwe coupe met de mille miglia sticker achter en de carello's voor.

Henri

[Henri Finkers]

Huib,
bedankt voor je uitgebreidde uitleg. Mijn snelheidsmeter geeft inderdaad minder km aan dan dat ik in werkelijkheid rijd. Weet jij waar ik zo'n gever kan kopen? Ik heb al de nodige bekeuringen gehad omdat ik te hard reed terwijl ik (in het begin) dacht dat ik me aan de snelheid hield. Nu rijd ik 75 ipv 80 op 80 km wegen en 110 op de autobaan als ik me aan de snelheid wil houden. Het is echter heeeel verleidelijk om met de Fulvia 140 te rijden. Ik vind 'm dan het prettigst snorren en rijden....

Groet,

Henri

[Huib Geurink]

Lijkt me dat je die gever uit de bak van een S2/3 coupe moet schroeven. Ik heb nu net teveel flessen (Italiaanse) wijn op om de kleine lettertjes in het onderdelen boek nog te lezen om te kijken of dat zo past, maar het lijkt me van wel.

Ik had overigens vanmiddag 165R14 banden van het merk Champiro (nooit eerder van gehoord) in handen. Zagen er goed uit, ook het profiel. Nog geen 50 euro per stuk staat me bij. 145R14 konnie ook leveren maar dan van Firestone. Dat wisten we dus al dat die er nog waren.

[Huib Geurink]

Ik heb net nog even gekeken bij bandenmarkt.nl. Ze staan er alle vier nog op.

[Henk]

Champiro banden schijnen uit Indonesië te komen. Op internet vond ik de volgende beoordeling:

"They are fine when it's dry, they don't perform well in the rain or snow and they are rumoured to be generic yokohama and nitto tires. Supposedly they are made at the same place as the nitto and yokos and use similar compound."

Lijken me dus niet echt geschikt voor een Fulvia. Op mijn Fulvia Coupé S1 heb ik Italiaanse Marangoni-banden gemonteerd die me uitstekend bevallen. Alleen heb ik 13 inch-velgen van Stil Auto (met ingegoten tekst "Lancia Fulvia"). Het profiel komt overeen met dat van Michelin. Ik weet niet of deze banden ook in 14 inch verkrijgbaar zijn. De Marangoni-banden worden in de voormalige CEAT-fabriek bij Rome gemaakt (het merk CEAT is door Pirelli opgekocht). De fabriek is volledig gemoderniseerd. Marangoni is begonnen als cover-bedrijf en ontwikkelt zelf machines voor de bandenproductie. Tegenwoordig houden ze zich vooral bezig met de fabricage van sportieve banden. In Duitsland hebben ze al een aardig marktaandeel, maar de Nederlandse importeur (zit geloof ik in Vriezenveen) doet er niet veel aan.

[Huib Geurink]

Jij hebt dan waarschijnlijk de 165x13 banden.

Op de site van Marangoni vind ik helaas geen 145x14 noch 165x14.

[Thomas]

Arno,

je hebt in principe natuurlijk gelijk dat je moet monteren wat je wil, maar ik sluit me bij Huib aan dat ik je Coupe ook wat, tja, apart vond sturen. Vaag en het leek wel of de hele voortrein ineens van richting kon veranderen; erg gevoelig voor oneffenheden in de weg, maar ook inclinatie van de weg (dat weggetje naar de Wassenaarse Slag is nogal bol) en gevoelig voor het gaspedaal. Ik zou zeggen: doe je voordeel met deze feedback. Doe desnoods je mountain bike weg als je de vergelijking een onoverkomelijk probleem vind..!
Groetjes,
Thomas

[Arno Elert]

Thomas,

Ik heb nou niet het idee dat geheel is terug te voeren op de bandenmaat, dit heeft meer iets met het stuurhuis te maken welke bij jouw volgens eigen zeggen veel te strak staat, en bij mij staat deze te los staat/stond. Zie hierin al een groot verschil.

Daarnaast heb ik ook eens met een "perfecte" auto'tje gereden met 145 banden en ik heb hieraan nou niet dat "Hoera" gevoel aan overgehouden om nu daarvoor van banden maat te gaan wisselen. Een 165 band vind ik persoonlijk veel mooier staan onder een Fulvia en deze doen zeker niet onder voor een 145 band. Kan me dan ook niet echt voorstellen dat alle tweede series en derde series die veelal op 165 maat banden rijden dan ook allemaal zulke springkevers zijn.
Natuurlijk zijn de laatsgenoede series iets anders maar niet zo wezenlijk..!!!